Extra Reading: Units 21 - 24

Cover
Introduction
Main Index
Links

Extra Reading
16-20

Extra Reading
Key 21 - 24

Extra reading for units 21-24

1#The tomb of Sardanapalus

εὖ εἰδὼς ὅτι θνητὸς ἔφυς, τὸν θυμὸν ἄεξε,

τερπόμενος θαλίῃσι· θανόντι σοι οὔτις ὄνησις.

καὶ γὰρ ἐγὼ σποδός εἰμι, Νίνου μεγάλης βασιλεύσας.

τόσσʼ ἔχω ὅσσʼ ἔφαγον καὶ ἔπινον, καὶ μετʼ ʼερώτων

τέρπνʼ ἐδάην: τὰ δὲ πολλὰ καὶ ὄλβια πάντα λέλειπται.

2 τοιοῦτο τὸ ζῆν ἐστιν ὥσπερ οἱ κύβοι.

3 Spartan education The Spartans were always regarded as different by the other Greeks, and they themselves were of the same opinion. Because they had reduced a neighbouring Greek state (Messene) to slavery, they were obliged to live in a constant state of military alert. In the passage below Xenophon describes the consequences this had on the system of education. Its organization was attributed to its supposed founder, Lycurgus.

ἐγὼ μέντοι βούλομαι καὶ τὴν παιδείαν τῶν τʼ ἄλλων ̔Ελλήνων καὶ τῶν Λακεδαιμονίων σαφηνίσαι. τῶν μὲν τοίνυν ἄλλων οἱ φάσκοντες κάλλιστα τοὺς υἱεῖς παιδεύειν, ἐπειδὰν τάχιστα αὐτοῖς οἱ παῖδες τὰ λεγόμενα ξυνιῶσιν, εὐθὺς μὲν ἐπʼ αὐτοῖς παιδαγωγοὺς θεράποντας ἐφιστᾶσιν, εὐθὺς δὲ πέμπουσιν εἰς διδασκάλων μαθησομένους καὶ γράμματα καὶ μουσικὴν καὶ τὰ ἐν παλαίστρᾳ. πρὸς δὲ τούτοις τῶν παίδων πόδας ἐν ὑποδήμασιν ἁπαλύνουσι, σώματα δὲ ἱματίων μεταβολαῖς διαθρύπτουσιν· σίτου γε μὴν αὐτοῖς γαστέρα μέτρον νομίζουσιν. ὁ δὲ Λυκοῦργος, ἀντὶ μὲν τοῦ ἰδίᾳ ἕκαστον παιδαγωγοὺς δούλους ἐφιστάναι, ἄνδρα ἐπέστησε κρατεῖν αὐτῶν ἐξ ὧνπερ αἱ μέγισται ἀρχαὶ καθίστανται, ὃς δὴ καὶ παιδονόμος καλεῖται, τοῦτον δὲ κύριον ἐποίησε καὶ ἁθροίζειν τοὺς παῖδας καὶ ἐπισκοποῦντα, εἴ τις ῥᾳδιουργοίη, ἰσχυρῶς κολάζειν. ἔδωκε δʼ αὐτῷ καὶ τῶν ἡβώντων μαστιγοφόρους, ὅπως τιμωροῖεν ὁπότε δέοι, ὥστε πολλὴν μὲν αἰδῶ, πολλὴν δὲ πειθὼ συμπαρεῖναι. ἀντί γε μὴν τοῦ ἁπαλύνειν τοὺς πόδας ὑποδήμασιν ἔταξεν ἀνυποδησίᾳ κρατύνειν, νομίζων, εἰ τοῦτʼ ἀσκήσειαν, πολὺ μὲν ῥᾷον ἂν ὀρθιάδε ἐκβαίνειν, ἀσφαλέστερον δὲ πρανῆ καταβαίνειν, καὶ πηδῆσαι δὲ καὶ ἀναθορεῖν καὶ θᾶττον δραμεῖν. καὶ ἀντί γε τοῦ ἱματίοις διαθρύπτεσθαι ἐνόμιζεν ἑνὶ ἱματίῳ διʼ ἔτους προσεθίζεσθαι, νομίζων οὕτως καὶ πρὸς ψύχη καὶ πρὸς θάλπη ἄμεινον ἂν παρεσκευάσθαι. σῖτόν γε μὴν τοσοῦτον ἔχειν συνεβούλευεν ὥστε ὑπὸ πλησμονῆς μὲν μήποτε βαρύνεσθαι, τοῦ δὲ ἐνδεεστέρως διάγειν μὴ ἀπείρως ἔχειν, νομίζων τοὺς οὕτω παιδευομένους μᾶλλον μὲν ἂν δύνασθαι, εἰ δεήσειεν, ἀσιτήσαντας ἐπιπονῆσαι, μᾶλλον δʼ ἄν, εἰ παραγγελθείη, ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ σίτου πλείω χρόνον ἐπιταθῆναι, ἧττον δʼ ἂν ὄψου δεῖσθαι, εὐχερέστερον δὲ πρὸς πᾶν ἔχειν βρῶμα, καὶ ὑγιεινοτέρως δʼ ἂν διάγειν. ὡς δὲ μὴ ὑπὸ λιμοῦ ἄγαν αὖ πιέζοιντο, ἀπραγμόνως μὲν αὐτοῖς οὐκ ἔδωκε λαμβάνειν ὧν ἂν προσδέωνται, κλέπτειν δʼ ἐφῆκεν ἔστιν ἃ τῷ λιμῷ ἐπικουροῦντας. καὶ ὡς μὲν οὐκ ἀπορῶν ὅτι δοίη ἐφῆκεν αὐτοῖς γε μηχανᾶσθαι τὴν τροφήν, οὐδένα οἶμαι τοῦτο ἀγνοεῖν· δῆλον δʼ ὅτι τὸν μέλλοντα κλωπεύειν καὶ νυκτὸς ἀγρυπνεῖν δεῖ καὶ μεθʼ ἡμέραν ἀπατᾶν καὶ ἐνεδρεύειν, καὶ κατασκόπους δὲ ἑτοιμάζειν τὸν μέλλοντά τι λήψεσθαι. εἴποι δʼ ἄν τις, τί δῆτα, εἴπερ τὸ κλέπτειν ἀγαθὸν ἐνόμιζε, πολλὰς πληγὰς ἐπέβαλλε τῷ ἁλισκομένῳ; ὅτι, φημὶ ἐγώ, καὶ τἆλλα, ἃ ἄνθρωποι διδάσκουσι, κολάζουσι τὸν μὴ καλῶς ὑπηρετοῦντα. κἀκεῖνοι οὖν τοὺς ἁλισκομένους ὡς κακῶς κλέπτοντας τιμωροῦνται.

# ἀέξω lift up, exalt

θαλίαι, -ῶν, αἱ festivities (θαλίῃσι = θαλίαις)

οὔτις, -τι no

ὄνησις, -εως, ἡ enjoyment

Νίνος, -ου, ἡ Nineveh

τόσσʼ(α) ... ὅσσʼ(α) = τόσα ... ὅσα

τερπνός, -ή, -όν delightful, pleasant

τὰ τερπνά delights, pleasures

ἐδάην (aor. of the defective verb δάω ) I learned

ξυνιῶσιν 3 pl. pres. subj. act. of συνίημι

εἰς διδασκάλων (sc. οἶκον) to [the house] of teachers, i.e. to school

διαθρύπτω pamper

γε μήν here marks a climax and as for food (the two later examples emphasise a further point)

παιδονόμος, -ου, ὁ Director of Education

κύριος, -α, -ον authorised (+ inf.)

ῥᾳδιουργέω do wrong, commit misconduct

μαστιγοφόρος, -ου, ὁ whip-bearer

ὅπως = ἵνα

ἀνυποδησία, -ας, ἡ going barefoot

ὀρθιάδε (adv.) uphill

πρανῆ (adv. acc.) downhill

ἀναθρῴσκω (aor. -έθορον) leap up

δραμεῖν aor. inf. of τρέχω

διαθρύπτομαι be pampered

νομίζω here (but not elsewhere in this extract) in the special sense make a νόμος, enact, legislate

θάλπος, -ους, τό heat, period of hot weather

παρασκευάζομαι (perf. inf. παρεσκευάσθαι ) prepare oneself

ἐνδεεστέρως (compar. adv.) in a more/rather inadequate way

ἀσιτέω be without food

ἐπιτείνομαι (aor. -ετάθην) hold out, endure

εὐχερῶς (compar. -έστερον) ἔχω be indifferent to or tolerant of (πρός + acc.)

βρῶμα, -ατος, τό food

ὑγιεινοτέρως (compar. adv.) more healthily

ὡς = ἵνα

οὐκ ἔδωκε he did not give them an opportunity to (+ inf.)

ἐφίημι (aor. -ῆκα) allow

ἔστιν ἅ lit. there are [things] which, i.e. some things (here the obj. of κλέπτειν)

ὡς here = ὅτι (the clause is in apposition to τοῦτο in the next line)

ὅτι δοίη indirect deliberative question, what he was to give them (dependent on οὐκ ἀπορῶν)

κλωπεύω steal

μεθʼ ἡμέραν by day

__________ ____________ _____________ ____________________ _____________ ____________ _____________ _______________ ___________ __________ __________ __________ _____________ ________ __ _

Extra Reading: Units 21 - 24

(c) Gavin Betts, Alan Henry 2001